Estetyka braterstwa bojowego 2 Międzynarodowego Legionu

27 kwietnia 2025 roku w przestrzeni artystycznej Vagabundo w Ivano-Frankivsku otwarto trzecią wystawę fotograficzną projektu „2 Międzynarodowy Legion: Estetyka braterstwa bojowego”, która wcześniej była już prezentowana w Kijowie i Lwowie. Tym razem wystawa została zaprezentowana w rozszerzonej formie, ponieważ istnieje możliwość pokazania nie tylko fotografii, ale także artefaktów wojennych i upamiętnienia poległych braci broni.

Na otwarcie wystawy przybyli weterani, w tym żołnierze 2 Legionu, działacze kultury i społeczeństwa, artyści, muzycy, poeci i pisarze, przedstawiciele lokalnej administracji. Jednym z gości wystawy fotograficznej był pisarz Jurij Andruchowycz.

– Właśnie lecę w trasę po Ameryce Łacińskiej, dlatego temat zagranicznych ochotników w tej wojnie jest dla mnie bardzo interesujący, a ta wystawa dała mi więcej informacji i zrozumienia niż wszystkie wiadomości, które wcześniej czytałem na ten temat – powiedział i podarował bibliotece 2 Legionu zbiór swoich wierszy z angielskim tłumaczeniem.

– Zazwyczaj zdjęcia z wojny pokazują ból, cierpienie i zniszczenie. Pod tym względem wystawa Alexa Zakletskiego radykalnie różni się od innych dzięki koncepcji autora, chęci opowiedzenia o wojnie innym językiem i inną historią – tak opisał ekspozycję artysta medialny, VJ, rzeźbiarz cyfrowy Denis Owczar. – Wybrany przez autora punkt widzenia pozwala zdjęciom pulsować pragnieniem życia!

– Pomimo tego, że wystawa dotyczy wojny, gdzie życie i śmierć są blisko siebie, w tej wystawie życie jest znacznie większe, ono zwycięża! Ta wystawa jest dla mnie również o kreatywności tych, którzy są po naszej stronie, o ich ironii i elastycznym umyśle, a umysł zawsze zwycięża tępe, brutalne siły! – zauważył kurator wystawy Rostislav Shpuk.

Autorem wystawy jest żołnierz 2 Międzynarodowego Legionu Obrony Ukrainy, fotograf, tłumacz, dziennikarz, przedstawiciel Ukrainy w Europejskim Parlamencie Kultury Aleksander Zakletski. W swoim czasie zgłosił się jako ochotnik do służby wojskowej właśnie do tej jednostki:

– Według historyków, zwyczaje rycerskie wywodzą się od rzymskich jeźdźców, którzy stanowili elitę legionów rzymskich. Rycerstwo samo w sobie było przede wszystkim kodeksem cnót, wśród których na pierwszym miejscu znajdowały się męstwo, wierność, szlachetność i honor. Właśnie wspólne wartości ludzi o zupełnie odmiennym pochodzeniu geograficznym pozwoliły im zjednoczyć się w zakony, aby osiągnąć wspólny cel. Te wspólne wartości wyrosły na estetykę rycerstwa, którą do dziś podziwiają artyści. Dlatego kiedy trafiłem do 2 Międzynarodowego Legionu Obrony Ukrainy (a trafiłem tam celowo i świadomie), zrozumiałem, że Legion jest w rzeczywistości tym samym rycerskim zakonem. Jest to bowiem inkluzywna struktura wojskowa, składająca się wyłącznie z ochotników, zarówno Ukraińców, jak i przedstawicieli ponad 40 krajów. Wstępując do szeregów tego batalionu specjalnego przeznaczenia, jako badacz i artysta zainteresowałem się właśnie tym momentem kształtowania się estetyki, która inspiruje nas do walki z bronią w ręku przeciwko kolejnej inkarnacji światowego zła.

Autor nie planował projektu o prowadzeniu działań bojowych ani o poszczególnych osobach, nie próbował opisać działań bojowych jednej z ukraińskich jednostek – postawił sobie znacznie głębszy cel:

– Te zdjęcia pomyślałem raczej jako refleksję na klasyczne obrazy przedstawiające życie rycerskie, dlatego jest w nich więcej statyki niż dynamiki. Jednak niektóre początkowo niezauważalne szczegóły mówią o nowej estetyce, która rodzi się w kręgu takich wojskowych braterstw – podkreślił Aleksander Zakletski.

Wystawa potrwa do 11 maja 2025 roku pod adresem: Ivano-Frankivsk, ul. Pylypa Orlyka 7, przejście podziemne „Vagabundo”.

Wstęp za darowiznę.