Легіянер Віві. Як “альпійскі паляўнічы” з Францыі палюе ва Украіне на расійскую бранятэхніку
Калі мы ўпершыню сустрэліся, Віві яшчэ абапіраўся на мыліцы — загойваў раненне. Адразу кідалася ў вочы яго аблічча — зусім юнае, але ўжо напоўненае спакойнай годнасцю. Адчувалася: ён не імкнецца гаварыць мовай гераічных зваротаў. Але сама ягоная постаць была прамоўным пасланнем да свету.
У свае дваццаць сем Віві ўжо ўпісваў сваё імя ў гісторыю 1-га Інтэрнацыянальнага легіёну. Першае баявое хрышчэнне ён атрымаў падчас маланкавага контрнаступу на Харкаўшчыне ў 2022 годзе. Ад таго часу разам з родным братам заставаўся верным свайму падраздзяленню, не пакідаючы яго больш за тры гады.
Разам з пабрацімамі Віві вызваляў вёскі на Данбасе, выбіваў ворага з акопаў і адваёўваў захопленую зямлю. Ягоны шлях пралягаў праз Куп’яншчыну і Херсоншчыну, дзе паветра трымцела ад артылерыйскіх выбухаў і дзяжджання варожых дронаў.
Віві далучыўся да Інтэрнацыянальнага легіёну ў адказ на заклік прэзідэнта Украіны Уладзіміра Зяленскага ў 2022 годзе. Але адначасова яго матывавала простае ўсведамленне: зверствы, якія расіяне чыняць супраць украінцаў, могуць гэтак жа напаткаць любую іншую еўрапейскую нацыю. Француз не мог змірыцца з думкай, што ягоная ўласная Айчына магла б застацца сам-насам перад такой беспрэцэдэнтнай жорсткасцю:
“Для мяне Украіна — гэта частка Еўропы. Я адчуў свой абавязак — як еўрапеец — абараняць гэты народ, які я лічу сяброўскім. На шчасце, я яшчэ малады, таму імкнуся скіраваць усе свае сілы і ўменні на службу аж да дня канчатковай перамогі”.
Да ўваходжання ў Легіён Віві служыў у слаўных Chasseurs Alpins — Альпійскіх паляўнічых, элітным горна-пяхотным падраздзяленні французскай арміі. Чатыры гады ў іхніх шэрагах зрабілі яго камандзірам супрацьтанкавага аддзялення. А тое, чаму ён калісьці вучыўся сярод французскіх Альпаў, цяпер выкарыстоўвае на практыцы ў ўкраінскіх стэпах:
“Там я засвоіў асновы пяхотнай справы: як рухацца, займаць пазіцыі, абыходзіцца са зброяй, выкарыстоўваць мясцовасць, хавацца і камунікаваць падчас бою. Гэтыя, нібыта дробныя, рэчы могуць вырашыць — выжывеш ты ці не.
Французская армія таксама навучыла мяне пераадольваць межы ўласнай вытрымкі — як фізічнай, так і псіхалагічнай. Я зразумеў, што азначае пранесці параненага таварыша некалькі кіламетраў і ўсё адно вярнуцца ў бой”.
Аднак Украіна стала для яго настаўніцай і ў іншым сэнсе. Менавіта тут ён пазнаў, наколькі тэорыя адрозніваецца ад рэальнасці:
“Французская армія не рыхтавала нас да вайны высокай інтэнсіўнасці. На гэтай зямлі я мусіў вучыцца непасрэдна ў баі. Штогод вайна змяняецца — яна становіцца ўсё больш жорсткай. З’яўляюцца дроны, новыя метады палявання на пяхоту, і мы павінны хутка прыстасоўвацца. Гэта адзіны шлях да выжывання — вучыцца проста на полі бою”.
Ва Украіне Віві атрымаў шанец ужыць свае навыкі супрацьтанкавай барацьбы. Тое, што ён адпрацоўваў падчас вучэнняў у французскіх Альпах, выпрабоўвалася ў суровых рэаліях сапраўднага бою:
“Напачатку вайны ў 2022 годзе мяне і майго брата прызначылі ў супрацьтанкавую групу. У французскай арміі мы выкарыстоўвалі ПТРК Eryx, але тут іх не было. Таму на заданні ішлі з тым, што мелі: РПГ, некалькі AT-4 і сумкай з ракетамі.
З гэтым абмежаваным арсеналам мы сустракалі расійскія танкі на адлегласці ледзьве шасцісот метраў. Стралялі, трымалі пазіцыі і рабілі ўсё, што маглі, выкарыстоўваючы тое, што было пад рукой. Нам не раз шанцавала, але ў крытычныя моманты выжыванне залежала ад здольнасці максімальна выкарыстоўваць нават найменшыя рэсурсы”.
На жаль, не абышлося без раненняў. З таго часу, як Віві прыехаў ва Украіну, ён ужо двойчы быў паранены ў баі:
“Упершыню — у лістападзе 2022-га. Мяне закранула мінометным выбухам, які адарваў частку пальца. Але гэта толькі палец, таму з гэтым можна было спраўдзіцца. Другі раз — ужо сёлета. Вайна вельмі змянілася — цяпер на полі бою дамінуюць дроны. Адзін чакаў нас каля кропкі эвакуацыі. Ледзь выйшлі на поле — пяць секунд, і ўдар.
Мяне параніла, але, на шчасце, нас вельмі хутка эвакуявалі. Украінская армія ўражвае хуткасцю аказання дапамогі параненым — значна хутчэй, чым расіяне. Схіляю галаву перад украінцамі, якія рызыкуюць уласным жыццём, каб выцягнуць нас”.
Час аднаўлення — не проста адпачынак, а ключавы этап фармавання Віві як ваяра. Побыт у шпіталі толькі загартаваў яго рашучасць і ўмацаваў жаданне вярнуцца на перадавую:
“У бальніцы не зацыкліваешся на ўласных пакутах. Думаеш: “Чорт, мяне параніла”. Але азіраешся — і бачыш хлопцаў у значна цяжэйшым стане: без ног, без рук, без ступняў. Гэта можа дэмаралізаваць, але адначасова прымушае не замыкацца ў сабе. Усведамляеш: табе пашанцавала больш, чым многім іншым — і гэта дадае сіл рухацца далей.
Памятаю аднаго пабраціма, якому дрон адарваў абедзве ступні. І ўсё ж ён заставаўся бадзёрым. Калі ён можа, то якое мы маем права апускаць рукі? Нават параненыя, мы павінны працягваць — і мы працягваем”.
Віві прызнаецца, што менавіта ўкраінскі народ дае яму сілы заставацца і змагацца далей. Для яго гэта не проста абавязак — гэта адданасць людзям, чыё жыццё і Бацькаўшчыну ён прыйшоў абараняць:
“Дзеля гэтага мы і прыйшлі — стаць на абарону ўкраінскага народа. Я ніколі не сустракаў настолькі цудоўных і шчодрых людзей, якія прынялі мяне так цёпла. Я хачу мець шчасце жыць сярод іх і выхоўваць тут сваіх дзяцей”.
З Украінай Віві звязвае не толькі сваё сёння, але і будучыню. Наша краіна стала для яго фундаментам, на якім ён будуе ўласныя планы — як асабістыя, так і прафесійныя:
“Я мару атрымаць украінскае грамадзянства, пабудаваць маленькі домік і жыць у Карпатах. Хачу спалучыць спакойнае жыццё ў гарах і службу ў арміі”.
Для Віві Украіна — гэта перадусім людзі, якіх ён абараняе. Таксама Інтэрнацыянальны легіён — не проста вайсковае падраздзяленне, а сапраўднае братэрства, загартаванае ў баях:
“Легіён — гэта прыгода. Цяжкая, але неверагодная. Гэта таксама сям’я, дзе сустракаеш дзіўных людзей, сапраўдных таварышаў. Тут адразу разумееш, на каго можна абаперціся. Бачыш пабрацімаў, якія застаюцца побач нават у самых цяжкіх абставінах — ці ў акопах, ці ў бранятэхніцы, ці ў бліндажах, ці пад снегам пры мінус дваццаці, ці па калені ў багне”.
Каб стаць у шэрагі Легіёну, адной адвагі замала. Сапраўдны легіянер фармуецца праз падрыхтоўку — знясільваючыя трэніроўкі, якія даюць навыкі і вытрымку, неабходныя для выжывання на перадавой:
“Калі хочаце ўступіць у Інтэрнацыянальны легіён, будзьце цалкам упэўненыя ў сваім рашэнні. Усведамляйце ўсе рызыкі і рыхтуйцеся як фізічна, так і маральна. Найперш развівайце вытрымку — я настойліва раю засяродзіцца на кардыятрэніроўках.
Псіхалагічная падрыхтоўка не менш важная: азнаёмцеся з працэдурамі і рэаліямі вайны, а калі ў вас ёсць сям’я, будзьце гатовыя да цяжару разлукі. Вы павінны ўмець адстараніцца і прыняць магчымасць прынесці найвышэйшую ахвяру дзеля агульнай справы. І яшчэ адна парада: прыязджайце са сваім рыштункам — так вам будзе лягчэй на пачатку”.
Віві — воін ад прыроды, і ніщо не пераважыць яго пакліканне. Яго шлях — быць салдатам і належаць да шэрагаў арміі. Менавіта гэта непахіснае адчуванне рухае ім уперад:
“Легіён — гэта пяхота, лёгкая пяхота ў найчыстым выглядзе. Гэта рамяство патрабавальнае, але для мяне — цудоўная праца, якой я ганаруся. Пасля таго, як мы здабудзем канчатковую перамогу, я спадзяюся працягнуць службу ў гэтым падраздзяленні. А калі гэта будзе немагчыма, тады далучуся да іншага падраздзялення ўкраінскай арміі”.
Тэкст: Дзмітрый Толкачоў
Фота і відэа: Уладзімір Патола
Мантаж відэа: Аляксандр Лось